“Kırmızı yüzünden,” diyorum. Kapıyı kapatıyorum. Kırmızı ışıkta bekliyoruz. Trafik gibi hayat da ilerlemiyor. Her şey kırmızının tam ortasında kalıyor. 

 Alışık olunmayan ve asla alışılamayan korku verici seslerle uyandı; tıpkı bir savaşçı gibi birkaç saniye içinde fırlayıp kalktı, uykusunun huzuruna kasteden bu hain düşmanın sesini kesiverdi fakat alarm o kadar yaygaracıydı ki susturulduğu hâlde boşlukta bıraktığı ürperti -Echo gibi- yaşıyordu. Aslında alarmdan önce uyanmış fakat hayatla fazladan birkaç dakika daha mücadele etmemek için yorganın karanlığında yarı uykulu beklemeyi tercih etmişti. Yorganını aşina bir hareketle sola doğru açıp yatağa oturdu; gece bıraktığı yerdeki terliklerini giydi. Hep olduğu gibi, önce sağ sonra sol. Perdeyi açtı ama camdan dışarı bakmaya cesaret edemedi, gözlerini güneşle yenilenen odaya çevirdi; halının üstündeki bir iplik parçasına takıldı gözü.

Yanağındaki kırmızı doğum lekesi yüzünden kimsenin gözlerine bakıp konuşmazdı. Sarayın bu bölümündekiler de o yokmuş gibi davranırlar ama bahçenin en uç köşesindeki kıl çadırının önünden geçerken kapı önündeki hurma ağacının dalları arasından yan gözle içeri bakarlardı. Sadrazam Ahmet Paşa, gemiyle getirilirken ölen bir Abhaz cariyenin yanında geldiğini öğrenince saraya aldırmıştı onu. Yüzündeki ‘Tanrı’nın el izi’ onu cariye olmaktan kurtarmıştı. Mutfakta, çakır gözyaşları göğsünde saklı büyümüştü Dilan. Kadınlık nedir bilmese de yüzüne karşı Dilan Kadın, arkasından Dilan Cadı derlerdi. Gece yıldızlı elbisesini giyince dışarı çıkar, inleyen derenin kenarında yabani otları, ağaç kovuklarından ağulu mantarları, dikenli dallardan acı yeşil meyveleri, üzerinde kelebeklerin uçuştuğu çiçekleri toplar pirinç havanlarda, tahta dibeklerde döverek mucize yağlar çıkarıp reçine kokusu mürlü yara merhemleri, yanık yağları, öksürük şurupları yapardı. Güneşin doğumuyla da çadırı kararır, tütsü kokusu pelerin gibi üstünü örter, arzuyla kuşatılmış düşlere kanat açardı. Kimsesizliğini halam dediği hurma ağacına fısıldardı. Çocukların yaralarına merhem sürerken dudakları kımıl kımıl bir şeyler okur, sonra esnemeye başlar ara sıra hıçkırık tutar, geğirmeye başladığında da gökyüzüne bakarak gözlerini silerdi… Çocuklara anaları, “okurken içindeki cinleri çıkartmaya çalışıyor, çok yanaşmayın” derlerdi. Duvar kovuklarına otlar yakıp ortalığı dumana boğar, kovuktan çıkan yılanların başını öyle bir çevik tutar, maşrapayı ısırtır zehrini alırdı ki bunu gören sarayın yaramaz bebeleri o gece uykusunda altına akıtırdı. Gebe cariyeler yatağa düşünce zehirleri çeşitli otlarla karıştırıp efsunlu ilaçlar yapar, canından can kopanları mahrem acılardan kurtarırdı. Her can kurtulduğunda bir çaput bağlardı hurma ağacına. Her çaputtan sonra beyaz çiçekler sarı çiçeklerle tozlaşır bir dal daha aşağıya sallanırdı.

Yazı Gönderme Koşulları

sonumit.com için yazılarınızı gönderirken bazı kurallara uymanızı rica ediyoruz:

Yazılarınızı, sonumitedebiyat@gmail.com adresine gönderebilirsiniz.

_

İş birlikleri için sonumitmedya@gmail.com adresini kullanabilirsiniz.

09.09. İşte bu. Bunun ismi kader. Sabah sabah aklına düşmüş olmalıyım. Belki yatakta, yarı mahmur dün geceyi düşünüyor, belki kahvaltı masasında, çayın demlenmesini beklerken. Önemi yok. Düşünsün yeter…

Yani arasa da fena olmaz, halimi hatırımı sorsa, sesini duysam… Ama biliyorum, aramaz. Aramak için erken daha. Bakarsın yazar? Yazar mı? Baksam... Çevrimdışı. Hâlâ uyku mahmuru demek ki.

20.20. Bugün ikinci kez. Şimdi tesadüf mü bu?  Basbayağı işaret işte, kader. Gerçi anneme de dönmemişler ama dönmek için henüz erken. Kız evi naz evi derler, bekleyeceğiz bakalım.  Yapacağımızı yaptık. Aklında olmakla yetinmeli şimdilik, kalbini de kazanacağız zamanla. Zaman her şer şeyi çözer. Sabır.

11.11. Yine! Ah be güzelim senin de gönlün var demek ki, niye bu kadar naz? İhtiyacın mı var? Yani ben de koşarak gel demiyorum ama bir adım olsun at bari. Bir istek göreyim, bir imada bulun, ara-sor.  Hadi beni arayamıyorsun, annene de mi bir şey söyleyemiyorsun? Ayıp değil ya.

Sorun annende mi yoksa? Onaylamıyor mu? Oyalıyor mu? Sen çoktan söyledin de annen giderayak talip mi yokluyor? Olur mu olur. Bir kızı bin kişi ister biri alır. Âlemin akıllısı da ben değilimdir herhalde, illaki taliplerin vardır. Mühim olan gönlün, gönlün kimde? Ben biliyorum ya annen bilmiyor daha demek ki. Öğrenir elbet.   

15.12. Belki de evham yapıyorum, sadece sorup soruşturmak için zaman kazanıyorlar. Kız veriyorlar neticede, araştıracaklar tabii. Araştırsınlar, korkum yok. Kimiz, kimlerdeniz belli, işimiz gücümüz, sağlık sıhhatimiz de yerinde şükür. Daha ne?

Veya yalnızca ağırdan satıyorlar, kıymet bilelim diye. Gereksiz bir ton mesele. Kıymet bilecek adam bilir zaten, bilmeyen de bilmez. O kadar. Biraz da kader. İnsanın kaderi neyse onu yaşıyor, benim de kaderim o. Saniye. Biliyorum. Adım gibi biliyorum. Ahmet abilerin düğününde, daha ilk gördüğüm anda bildiğim gibi biliyorum.  Biliyorum.

15.15. Sayılmaz bu. Deminden beri gözüm saatte zaten. Tesadüfî olmalı ki değeri olsun, bir işaret sayılsın. Tanışmamız gibi. Böylesi sadece zorlama. Bir dürtüyle bakma ihtiyacı duymalı veya bir mesaj, bildirim, bir şey gelmeli telefona, göz takılmalı ama trene bakar gibi gözünü ayırmadan bakmamalı. Büyüsü bozulur o zaman. Anlamı olmaz. Sayılmaz.

22.22. Yeniden. Yine de ses seda yok. Zorla arattım Ahmet abileri ya, onlara da bir şey dememişler. Annem biraz üsteleyince de ters yapmış sanırım, bekleyin diye. Annem ona surat asıyor. Çok değişmiş bu çocuk evlendikten sonra, öyle diyor. Daha düne kadar peşinde dolanırmış “teyze teyze” diye ya şimdi ne değişmiş? Kız yoldan çıkarıyormuş onu hep. Üstüne ben, utanıp sıkılmadan aynı evden kız istiyormuşum. İstiyorum. Hiç aklım da yokmuş, benim de sonum belliymiş; Ahmet gibi. Belli. Ahmet abi gibi ben de kız alacağım o evden, ben de en güzelinden tertip edeceğim düğünümü. Salonsa salon, takıysa takı, neyse ne. Ne isterse. Balayında tatile bile götüreceğim. Tutacağım şöyle fiyakalı bir otel odası, sahil kenarında. Bodrumsa Bodrum, Antalyaysa Antalya. Ne isterse o.

01.01. İşte. Daha ne diyeyim? Ne söyleyeyim daha? Bir de olmaz çekiyordu babam, okumuş kız akıllı olur, bakmaz diye falan. Akıllı kız akıllı olmasına da aklındaki kim? Önemli olan o. Hem bakılmayacak adam mıyız biz? Elimiz yüzümüz yerinde, peder bey sağ olsun halimiz vaktimiz de öyle. Yani üniversite tahsili görmedik ama aklımız da başımızda yani. Yolumuzdayız. Bir yoldaşımız eksikti, şükür bulduk onu da. 

03.03. Nerede, nasıl geliyorum acaba aklına. Salonun önünden geçerken mi mesela, bulaşıkları makineden çıkartırken mi, çiçeklerin suyunu değiştirirken mi? Seviyor mudur gülleri? Gül sevilmez mi, seviyordur elbet. Kavanozuna karbonat atıyor mudur? Kokluyor mudur? 

09.10. Bir dakikayla be.

11.37. Hayırdır? İkidir tutturamıyoruz. Aksilik olmasa bari. Ahmet abiyi arasam? Yok ya, bekleyin dedi en son. İki günde bir arayıp sıkboğaz etmek olmaz. “Yangından mal mı kaçırıyorsunuz?” dese ne diyeceğim? Hiç. Çıkıp bir hava falan alayım iyisi, üstüme üstüme geliyor artık dükkân. Hamdi’nin lokantada bir çorba içerim, bakarsın Ahmet abiyle de denkleşiriz. Olur mu olur. Hiç olmazsa zaman geçer, on ikiye de az kaldı zaten.

            12.56. Yok. Bu herifin geleceği falan yok. Bahanem de kalmadı; üçüncü çay bu söylediğim, kuş gibi içiyorum bitmesin diye ama bir yere kadar. Hamdi de işkillendi, ufaktan kalkmak lazım. Lazım da kalkıp gitsem ne olacak? Şimdi rastlaşmamızın bir ihtimali var hiç değilse, kalkarsam o da kalmayacak. Tatlı söyleyeyim diyeceğim, tatlısı da tatlı değil ki mübarek. Mide yakar şimdi. Bir çay daha? Eleman su çekmiş daha yeni. Peki. Tama kadar bekleyeyim. Geldi geldi, gelmezse çıkar giderim.

            13.13. Sayılmaz. Telefonda hiç değilse iki dakika konuşmuşumdur. Sayılmaz. Zaman yalan söylemez.  Tamam, dili yoktur, doğrudan anlatamaz ama gösterir, hissettirir. Gördüm, hissettim ben, eminim. Kaderim o benim.  Tüm o rüyalar, işaretler yanlış olamaz. Yanılamam. Sayılmaz. Aradığında on bir geçiyordu daha. Daha bu sabah, dokuzda aklındaydım. Unutmuş olamaz. İki gece evvel beyaz güvercin gördüm rüyamda. Süzülüp alaca karanlıktan, gelip kondu omzuma. Rüyada güvercin iyi haberdir, düğündür, işarettir. Sayılmaz. Zaman iyileştirir, acıtmaz, yanıltmaz. Sayılmaz.

Bu yıl ilkini düzenlediğimiz “Son Ümit Öykü” Seçkisine ulusal ve uluslararası yüzü aşkın yazar başvuruda bulundu. Her biri çok kıymetli öyküleri değerli seçici kurul üyelerimiz titizlikle inceledi ve seçkiye girmeye değer öyküleri belirledi. Seçkimize başvuruda bulunan, emek ve zaman harcayan tüm yazarlarımıza bir kez daha teşekkür ediyoruz. Seçkimiz 14 Şubat Dünya Öykü gününde E-Kitap ve sesli kitap formlarında öyküseverlerin beğenisine sunulacak.  

Saygılarımızla. 

Doğu Ekspresi'nin zarif vagonları, Ankara Garı'nda seyahat heyecanı yaşayan yolcularıyla dolup taşıyordu. Yolcular biletlerini titizlikle kontrol ederken eşyalarını özenle yerleştiriyorlardı. Kalabalık ortamın içinde, boz renkteki yün paltosuyla ve göz alıcı bakışlarıyla genç bir kadın olan Nehir, anında dikkatleri üzerine çekiyordu. Onun için Doğu Ekspresi, sıradan bir seyahatten çok daha fazlasını temsil ediyordu. Nostaljik atmosfer, Nehir'in içini derinden etkiliyordu. Ahşap zeminin sıcaklığı, zarif koltukların kollarında hissedilen rahatlık ve işlemeli perdelerin yarattığı gölgeler; vagonun içinde zamansız bir atmosfer oluşturuyordu. Nehir, yerleştiği koltuğunun yanındaki pencereden dışarıyı izlerken hayallerine dalmıştı.

Ankara Garı'nın karmaşası geride kalmış, Doğu Ekspresi'nin penceresinden akıp geçen manzaralar, Nehir'i adeta büyülemekteydi. Gözlerinin önünden hızla geçen karla kaplı dağlar, sarp vadiler, uçurumlar ve tarihin derinliklerine uzanan köprüler, bir bir kaybolup gidiyordu. Nehir'in içindeki heyecan ve merak giderek artıyor, bu benzersiz yolculukta karşılaşacağı sürprizler ve tanışacağı insanlar hakkında düşünerek içten bir tebessümle yolculuğuna devam ediyordu. Kalbindeki duyguları yakalamak için defterini ve kalemini çıkarıp notlar almaya başladı.

“Ankara garından çıktım yola

2023 baharında

Saat beş.

İçimde menevişlenmiş bir huzur.

Karşımda doğan güneş,

Ruhumda yorgunluk

Yalnızlığımla beraberim.

Yanımda ne bir dost ne bir eş.”

Nehir'in yüreğinde filizlenen seyahat heyecanı, onun kaleminin ucunda dans eden sözcüklerle anlattığı bir anekdotla başlıyordu; bu hikâye, Doğu Ekspresi'nde yaşanan olağanüstü bir aşkın öyküsüydü. Nehir'in kalemi, hikâyenin akışını özenle yönlendirdi; cümleler, vagonların ritmik ilerleyişiyle birlikte dans edercesine, okuyucuyu büyülü bir yolculuğa davet ediyordu. Nehir'in iç dünyası, kelime denizinde yankılanan nağmelerle bir araya geliyor; okuyucu, cümlelerin ritmik dansında kaybolup giden duygusal bir yolculuğa çıkmış gibi hissediyordu. Hikâye, dilin sadeliğiyle derinleşti; her cümle, bir ressamın fırçasının dokunuşları gibi, okuyucunun zihninde canlı ve renkli bir tablo oluşturuyordu.

“Kayseri istasyonunda, Nehir vagonun kapısından çıktı. İçerideki sıcak hava ile dışarıdaki soğukluğun kesiştiği anlarda, istasyon binasıyla raylar arasında dar bir alanda, sigarasını içen paltolu ve şapkalı bir adamı fark etti. Adam, derin düşüncelere dalmış bir haldeydi. Kalın kaşları ve düşsel bir gülümsemesi vardı. Sırlarla dolu bir portre çiziyordu. Nehir, adamın gözlerine kısa bir bakış attı ve yaklaşarak nazikçe sordu: "Ateşinizi alabilir miyim?" Adam, "Tabii" diyerek Zippo çakmağını uzattı. Nehir vagona geri döndüğünde, adamın yan vagona geçtiğini fark etti. Tebessümle "İyi yolculuklar," dedi. Adam da çoktandır görülmeyen bir dost gibi gülümseyerek, "İyi yolculuklar. Kendime kahve yapmıştım, size de ikram edeyim mi?" diye sordu.

Nehir, o sesten aldığı cesaretle adamın nazik teklifini kabul etti. Adam, özel bir demlikte özenle hazırladığı kahveyi ince bir bardakta Nehir'e uzattı. İki yabancı, kahvelerini yudumlayarak sohbete daldılar. Nehir, adının Mehmet olduğunu öğrendi. Mehmet, farklı kültürleri yakalamak için Doğu Ekspresi gibi eşsiz trenlerde seyahat etmekten zevk alan bir fotoğrafçıydı. Objektifinden insanların ruhunu yakalamayı bilen bir sanatçıydı. Nehir ise yazdığı hikâyelerle insanlara ilham vermeyi hedefleyen bir yazardı. İkisi arasında anında bir bağ oluşmuştu, birbirlerini anlamayı kolaylıkla başarıyorlardı. Gözlerindeki parıltı, paylaştıkları tutkunun bir yansımasıydı.

Kahvelerini bitirdikten sonra, Nehir ve Mehmet trenin koridorunda diğer yolcularla tanışmaya başladılar. Her biri farklı hikâyelere sahip olan ve yaşamın kırılganlığını ve güzelliğini keşfetmeye çalışan bu insanlar, birer ayna gibiydi. Nehir'in kalemi, bu anıları ve derin duyguları yakalayarak onlara hayat vermek için sabırsızlanıyordu. Gözlemlerini, düşüncelerini ve insanların hikâyelerini yazmak için heyecanla notlar almaya başladı. Trenin ritmiyle birlikte, yolculuklarının her anında yeni bir ilham kaynağı buluyordu.

Gece yavaş yavaş çökerken, Doğu Ekspresi'nin zarif vagonları romantik bir atmosferle aydınlandı. Işıklar, vagonun içine yayılan yumuşak bir ışıltıyla birlikte tümüyle büyülü bir hava yaratıyordu. Nehir ve Mehmet, bu romantik atmosferin etkisiyle trenin sonundaki panoramik vagona ilerlediler. Orası, adeta bir ressamın tuvaline serpiştirilmiş göz alıcı dağ manzaralarıyla bezenmişti. Nehir, ellerine aldığı Mehmet'in fotoğraf makinesiyle muhteşem manzaraları ölümsüzleştirmeye başladı. Objektifin ardından dünyaya bakarken, heyecanı gözlerinden okunuyordu. Mehmet, Nehir'in fotoğraflarına hayranlıkla baktığında, onun içindeki tutkuyu ve sanata olan aşkını hissedebiliyordu. İki ruh, manzaranın büyüsüyle birleşerek bir sanat eserine dönüşen anları yakalamaya devam etti.

Trenin sakin ritmiyle doğanın hızla akışı birbirine uyumlu bir dans sergiliyordu. Nehir ve Mehmet, her geçen dakikada daha da iç içe geçiyor, bu büyülü yolculuğun beraberinde getirdiği duygusal bir bağın farkına varıyorlardı. İnceleyecekleri her manzara, onların aşklarının ve tutkularının izlerini taşıyordu. Gözlerindeki ışıltı ve yüzlerindeki tebessüm, bu unutulmaz yolculuğun ortak bir hikâyesini yazıyordu. Nehir ve Mehmet, zamanın akışına meydan okuyarak birbirlerine daha da yaklaşıyor, her anın kıymetini bilerek birlikte büyüyen bir sevgiye sahip olmanın tadını çıkarıyorlardı.

Son durağa yaklaşırken Nehir ve Mehmet'in kalpleri, birbirlerine olan bağlarıyla daha da kenetlenmişti. Trenin hışırtısı, birlikte paylaştıkları anların ritmine eşlik ediyor ve kulaklarında âdeta bir müzik gibi yankılanıyordu. Kars'a varışlarında, dostluğun ve aşkın ateşi her iki yolcunun yüreğinde parıldıyordu. Bu yolculuk, hayatlarının dönüm noktası olmuştu. Nehir ve Mehmet, birbirlerini bulmuş ve birlikte keşfettikleri anılarla dolu unutulmaz bir macera yaşamışlardı. Kars'ın karla kaplı sokaklarında, ellerini birbirine sıkıca tutarak ilerliyorlardı. İçlerindeki coşku ve umut, geleceklerini aydınlatıyordu. Artık yolları ayrılsa bile, bu yolculukta birlikte geçirdikleri anılar ve paylaştıkları duygular sonsuza kadar kalacaktı.”

Nehir ve Mehmet arasındaki aşkın ateşi, hikâyenin her bir paragrafında daha da kuvvetleniyordu. Okuyucu, bu öyküde kendi duygularını bulmanın yanı sıra, kalplerin birlikte attığı bu büyülü serüvende kayboluyordu. Kars'ın beyaz örtüyle kaplı sokaklarında, Nehir ve Mehmet'in elleri birleşmişti, adeta iki âşık arasında aşkın sıcaklığından doğan parlak bir ışık yayılıyordu. Kar ve aşkın buluştuğu bu masalsı an, hayallerin gerçeğe dönüştüğü bir tabloya dönüşüyordu.

Nehir, kalemini bırakıp defterini kapatırken içindeki hikâye tamamlanmıştı. Trenden inerken yüzüne vuran soğuk hava ve saçlarında eriyen kar, derin bir yalnızlık hissiyle yeniden sarıyordu onu. Bir sigara yaktı, dumanı dudaklarından yavaşça yükselirken içten bir vedalaşma yaşadı Mehmet'le. Kars'ın sokaklarına adımlarını hızla atan Nehir, içinde hüzün ve umut dolu karmaşık duygularıyla birlikte kendini şehrin kollarına bıraktı.

Asıl adı İbrahim olan Dertli, 19. yüzyılın en büyük ozanlarından biri kabul edilir. Duru sesi sebebiyle başlarda “Lütfi” mahlasını kullansa da başarısız intihar girişimi sonrasında hayatı tümüyle değişir. Duru sesinin yerini mat, melankolik bir ses; Lütfi mahlasının yerini “Dertli” alır. Tartışmalı olsa da Dertli’nin hayatı ve eserleri hakkında pek çok hikâye anlatılır. Bunlardan en ünlüsü “Şeytan Bunun Neresinde?” üzerinedir. Rivayete göre Dertli, bulunduğu bir mecliste dönemin kadısı ile tanıştırılır. Kadı, derbederliği ve içki düşkünlüğü ile tanınan Dertli’ye pek çok nasihat sıraladıktan sonra saz çalmamasını, bunun da günah sayıldığını söyler. Dertli cevabı yine sazı ve sözüyle söyler:

"Telli sazdır bunun adı

Ne ayet dinler, ne kadı

Bunu çalan anlar kendi

Şeytan bunun neresinde?"

Şair ölür, şiir bâki kalır. Aradan asırlar geçer, değişen müzik zevkiyle beraber 90’lı yıllarda ivme kazanan rock ve metal müzik Satanizm haberleri ile herkesin gündemi haline gelir. Beraberinde ciddi bir baskı ile karşılaşır. Bu kez gereken cevabı Türkiye’nin önde gelen metal gruplarından Pentagram verir:

“Boynuzu yok, kuyruksuzdur

Ayağı da çarıksızdır

Dertli gibi sarıksızdır

Şeytan bunun neresinde”

Hava bile karar veremiyor şu günlerde ne olacağına, pencereyi her açtığımızda farklı manzaralara merhaba diyoruz. Bir çarşamba sabahı kalkıyoruz mesela… Her yer günlük güneşlik, bir oh çekiyor bahar gelmiş diyoruz, giyiyoruz en güzelinden renkli kıyafetlerimizi atıyoruz kendimizi sıcacık sokaklara, dışarılara. Gün geceye dönüp perşembeyi görünce hava soğuyor, beyaza bürünüyor sokaklar aniden. O yaz günlerinden eser kalmamış, sadece bir günde mart kapıdan baktırmış. Buna da alışıyoruz, alışmak ile kabullenmenin arasındaki o zar kadar ince çizgide var olup duruyoruz… Ne güzel esiyor diyoruz yüzümüze vuran rüzgâra. İçelim çayımızı, alalım kitabımızı, varalım keyfine... Bir gün geliyor, bir bela yayılıyor tüm dünyaya. Ne günlerin adı kalıyor sonra ne havanın anlamı. Tüm haberleri korkarak izliyoruz, kötü senaryoları kuruyoruz kafamızda, etraftaki panik havasıyla ürperiyoruz. Dışarıdaki manzaraya ne oldu peki o hâlen orada durmuyor mu? İçimizdeki umut ışığını sonunda bir neden de bulmuş gibi hemen karartıyoruz?

Sonra durup düşünüyor ve kendimize geliriz belki diyorum, insan olduğumuzu, zamanımızın sonuna yaklaştığını hatırlarız, kul olmanın hakkını veririz diyorum. Sonra tekrar soruyorum içimdeki ben’e, kul olmak için verdiğimiz mücadeleyi sadece bedensel yapıyormuşuz demek ki diyorum. Acıyorum, üzülüyorum ve korkuyorum… İnsan olamamaktan, insansızlaşmamıza ramak kalmasından korkuyorum... Hastalığın mikroplarından değil hayasızlığın mikrobundan tiksiniyorum, korkuyorum... Düşünüyorum tekrar ruhuma dönüp; çocuklar diyorum bunca şeye rağmen ne kadar da masum, çocuklar…  Nazım’ın şiirini okuyorum içimden, onun sesini duyuyorum, “Çocuklar öldürülmesin, şeker de yiyebilsinler!” dediği yerde miyiz yoksa… Biz size çok haksızlık ettik çocuklar bu dünya sizindi diyorum, canınızı çok yaktık mı dünya olarak yoksa? Ben çocuk yanımı kaybediyorum yaşatanlara selam olsun diyorum. Her yaştan insanların tedirginlikleriyle karşılaşıyorum.

Derdim şu ki; tüm musibetler son bulduğunda tekrar insan olmayı unutacak, tekrar insansızlaşacağız. Umudun, sözün ve kalbimizdeki refahın son bulmayacağı günler diliyorum, biz insan olabilirsek, dünya zaten güzelleşecek hissediyorum! İnanmak, bilmek istiyorum…

Edebiyat ne kadar geniş ne kadar da çeşitli türe sahip. Pirelerin berber, develerin tellal olabildiği bu derya deniz sonsuzlukta onlarca güzel hikâyeye rastlamak mümkün. Özellikle bu hikâyeler çocuklar içinse tüm okurken onlar gibi şen oluyoruz. Yazabilmenin de ötesinde bir yetenek gerektiriyor çocuk kitabı kurgulamak. Çünkü zamana göre uyarlanmalı, içinde hem hayal gücünü hem gerçeği barındırmalı. Güldürebilmeli ve aynı zamanda ders de verebilmeli. Kolay gibi görünse de en zor kitleye, yani çocuklara hitap etmesi bu işin emek istediğini açıkça gözler önüne seriyor. Aynı zamanda kitap ebeveynlerin de güvenini kazanmalı ki hikâye amacına ulaşabilsin. İşte o zaman elimizdeki bir yığın samanı, bir balyaya dönüştürebiliyoruz. Ben de sizlere tüm bu olması gerekenleri oldurabilmiş bir kitaptan söz edeceğim.” Rıfkı” dan.

Yakınlarda, Palme Yayınevi'nden çıkan ve Burak Çakır imzası taşıyan Rıfkı serisi; toplamda birbiriyle bağlantılı, konu bakımından devamlılık sağlayan 5 kitaptan oluşuyor. Serinin her bir kitabı oldukça sürükleyici ve akıcı bir dille ele alınmış. Kitaplarda macera ağırlıklı olarak süregelen hikâyede hayal gücü oldukça ön planda. Bu serinin kitapları sırasıyla; “Vandom Evveni”, “Son Sürat”, “Arkadaşgücü”, “Bu Ne Gürültü Böyle” ve “Kraliyet Yarışı”.

Ne Anlatıyor?

Serinin ilk kitabı olan “Vandom Evveni” Rıfkı ve Random’un harflerle olan mücadelesini anlatıyor. Kelimelerin konuştuğu, harflerin dile geldiği bu hikâyede, dilbilgisi kurallarının olmadığı bir dünyada oluşabilecek sorunları da ele alıyor. Okurken sürekli gülebileceğiniz ve aynı zamanda tatlı bir maceraya şahitlik edeceğiniz bir öykü. Bir çırpıda okuyup anında devamını bekleyeceğiniz türde bir eser.

İkinci kitap “Son Sürat” yine baş kahramanların maceralarına tanıklık edebileceğimiz bir kitap. Bencillikle yapılan işlerin sonucunda düzensizliğin ortaya çıkışını anlatıyor bizlere. İçinde yersiz ve anlamsız kuralcılığın, özgürlük düşüncesiyle yıkılabilmesini küçük bir yarışla ifade ediyor.

Üçüncü kitap “Arkadaşgücü” bizlere isminden de ifade ettiği gibi arkadaşlığın öneminden ve birliğinden doğacak gücü anlatıyor. Sevilme isteği olan kötü karakterin kıskançlık dürtüleriyle içgüdülerini ortaya çıkarmasını ve sonuçlarını gözler önüne seriyor. Tüm bu aşamaları bir futbol maçı üzerinden işleyen öykü, kendisini eğlenceli bir anlatımla okuyucuya aktarıyor.

Dördüncü kitap “Bu Ne Gürültü Böyle” evrende bazı harflerin engellenerek gülmenin yasaklanmasını konu alıyor. Mutsuz bir dünyada oluşabilecek o kasvetli havadan çıkışı aşama aşama hissettiriyor bizlere. Böyle bir duruma karşı gelmeyi istemek kaçınılmaz olsa gerek ki, kahramanımız  “İş başa düştü” deyip durumu düzeltmeye çalışıyor. O anlarda yaşanan heyecanları bu satırlarda bulabilmek oldukça mümkün.

Beşinci ve serinin son kitabı olan “Kraliyet Yarışı” Kral Random’un yine dilbilgisi kurallarını değiştirmesiyle kendisinden yüzlerce türetmesini konu alıyor. Bu olaylar yine bir yarışla sona eriyor. Bu hayali evrende atılan küçük demokratik adımlarla gerçek kralın seçilmesi farklı duyguları bir arada yaşamamızı sağlıyor.

Bazı Teknik Detaylar

Tüm kitapların ortak ve en belirgin özelliği hikâye anlatımının sürükleyiciliği, verilen mesajların net olması denebilir. Karakterlerde gördüğümüz duygu durumları, kişiliğin görünenin ötesinde olduğunu anlatıyor. Kötü kalpli olarak nitelendirilen karakterin bile saf kötü olmaması, birçok duyguyu bastırmanın yansıması olarak çıkıyor karşımıza. Okurken bir hayal dünyasında, bir gerçek dünyada seyahat edebileceğiniz bu seride karakterleri içselleştirmek de işte bu yüzden oldukça kolay.

Özetle

Güldürürken çeşitli birçok mesaj verebilen bu hikâye serisinde çocuklar güzel ve verimli bir vakit geçirecek, okurken eğlenebileceklerdir. Kitaplar çocuklar üzerinde kavramsal ve görsel algılar hedef alınarak yazılmış. Hikayeler çocukların sosyal gelişimini etkileyerek onlara katkı sağlayabilir. Eserde kahraman sayısının az tutulması okurken kafa karışıklığı yaratmaması adına da önemli olabilir. Rıfkı serisi, hayatın içinden seslenen özellikle harfleri yeni öğrenmiş çocuklara onların önemini anlatan değerli bir yere sahip.

*Rıfkı, Burak Çakır, Res.: Duru Dakoğlu, Palme Yayınevi

Malumunuz, ilhamın edebiyatta istisnai bir yeri bulunur. Peki, nedir ilham? Esinlenme, içine doğma. Sessiz bir gemiden, yola koyulan bir kuştan, yol boyunca uzanan sıra sıra ağaçlardan. Doğançay’dan, Doğançay’ın çınarlarından. Oruç Aruoba’nın da ilhamıyla tanışması 96 yılının haziran ayında denk gelir. Bir tren yolculuğunda, gün batımında denk gelir Doğançay’ın çınarlarına. Kendi tabiri ile “Hemen kavrar, pek de anlamlandıramadan.” Bu kısa tanışma, şairin aklında uzunca bir süre yer eder. Yeni yılın ilk aylarında da yazmaya başlar. Yazmak pekiştirir anlamlandırma çabasını ama nihayetlendirmesi epey zamanını alır. Mayıs ayında tekrar geçer yanlarından, yazdığı gibi bulur çınarları. Haziranda bu kez sadece çınarlar için gider Doğançay’a, yanında Yıldırım ve bir fotoğraf makinasıyla. Bir buçuk yıl süren bu serüvenin ardından 19 Kasım 1997’de noktalar şiirini. Böylece dile gelir Doğançay’ın Çınarları:

“yeni bir söz bulsam

neye yarar ki

söyleyemediklerimiziz

ince bir sızı gibi”